پرونده خون های آلوده، روایتگر دوران نخستوزیر فابیوس-گسو که خونهای آلوده به ویروسهای خطرناک در فرانسه توزیع شد و انستیتو مریو فرانسه فراورده فاکتورهای انعقاد خونی آلوده به ویروسHIV و هپاتیت را به برخی از کشورها مانند آلمان غربی، ایتالیا، آرژانتین، عربستان، عراق و ایران و … صادر کرد، می باشد. این فاکتور در کمک به انعقاد خون بیماران مبتلا به هموفیلی مصرف میشود و در نتیجه سبکسری انستیتوی فرانسوی تعدادی از بیماران هموفیلی کشورهای دریافت کننده به ویروسHIV و بیماری ایدز و هپاتیت مبتلا شدند.
هرچند بازه زمانی توزیع خونهای آلوده در فرانسه و صدور آنها به کشورهای دیگر توسط دولت فابیوس 6 ماه بود؛ اما مشکلات آن برای مردم مصرف کننده سالها ادامه داشته است. سازمانهای فرانسوی مربوط به بیماران هموفیلی در آن زمان اعلام کردند در سایه سهل انگاری دولت فابیوس 8 هزار نفر در فرانسه به ویروس ایدز آلوده شدهاند. درباره ویروس هپاتیت اوضاع بسیار وخیمتر بود. 400 هزار نفر فرانسوی نیز در اثر تزریق خونهای آلوده به این ویروس مبتلا شده بودند.
4 هزار نفر از کسانی که خونهای آلوده دریافت کرده بودند؛ بیماران هموفیلی بودند. وضعیت بیماران مبتلا به هموفیلی که باید درد و مشکلات دو بیماری خطرناک دیگر مانند ایدز یا هپاتیت را تحمل میکردند بسیار اسفناکتر از دیگران بود. از آنجا که کشورهای وارد کننده بیشتر به دنبال دریافت فراوردههای خونی برای مصارف خاص بودند؛ این مشکل برای بیماران هموفیلی در این کشورها بسیار شدیدتر رخ داد و قربانیان فراوانی در پی داشت.
به طور کلی پرونده خونهای آلوده به یک مشکل جدی در حوزه سلامت عمومی در اواخر دهه ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۵ اشاره دارد که به دلیل نبود و عدم شناخت صحیح به ویروس ایدز، عدم غربالگری صحیح و عدم پروتکل های مناسب پیشگیری، باعث شد که تعداد زیادی از بیماران هموفیلی به واسطه انتقال خون به ویروس ایدز و هپاتیت آلوده شوند. قربانیان این خونهای آلوده مردمان کشورهای بسیاری از جمله آلمان، ایتالیا، آرژانتین، پرتقال، عربستان، ایران، فرانسه، کانادا، ایرلند، بریتانیا، عراق، یونان و … هستند. تخمینها نشان میدهد که تنها در کانادا حدود ۳۳ هزار نفر به هپاتیت س و ایدز مبتلا شدند. در آمریکا نیز بین ۶۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ نفر به بیماری ایدز مبتلا شدند. در ایران نیز ۱۹۳ نفر به دلیل خونهای آلوده به ایدز مبتلا شدند.
در آن زمان با رسیدن به تکنولوژی کنسانتره خون، امید بسیاری برای بهبود وضعیت بیماران هموفیلی ایجاد شد. در دهههای هفتاد و هشتاد میلادی کنسانتره خون از کشورهایی دریافت میشد که در برخی از آنها، به مردم عادی در ازای اهدای خون، پول میپرداختند. این امر باعث شد که بسیاری از کسانی که خونشان مناسب انتقال به دیگران نبود نیز به قصد دریافت پول، خون اهدا کنند. در مورد فرانسه به ازای اهدای خون، پولی پرداخت نمیشد، اما مشخص شد که برخی از معتادان به مواد مخدر در پاریس، برای گرفتن ساندویچ و قهوه رایگان خون دادند. مشکل اصلی جایی بود که در کنسانترههای خون، اگر یک فرد خون دهنده، آلوده به یک بیماری ناشی از خون میبود (قبل از دهه ۱۹۸۰ هپاتیت بود)، میتوانست تمام کنسانترههای ساخته شده از یک دسته خون مخلوط شده را آلوده کند.
از سوی دیگر، تا اوایل دهه ۸۰ میلادی، بیماری ایدز ناشناخته بود و بعد از آن نیز اطلاعی از قابل انتقال بودن این بیماری با کنسانتره خون نیز وجود نداشت. پس از اطلاع از قابل انتقال بودن ایدز بواسطه این خونها نیز، غربالگری صحیحی برای آن شکل نگرفت و شیوههای شناسایی و تشخیص پیشرفتۀ آلودگی خون به ویروس وجود نداشت. همچنین رقابت بین شرکتهای تولیدکننده برای تولید سریعتر و بیشتر نیز به عنوان یکی از دلایل منفی در این مورد نام برده میشود.
در این زمان (سالهای دهه هشتاد میلادی)، انستیتو مریو فرانسه فاکتورهای انعقادی خون را برای استفاده بیماران هموفیلی علاوه بر خود کشور فرانسه، به ده کشور از جمله آلمان، ایتالیا، آرژانتین، عربستان، عراق، ایران و یونان صادر کرد. مدتی بعد فرانسه به کشورهای دریافت کننده خون اعلام کرد که خونها حامل ویروس اچآیوی/ ایدز است، برخی از کشورها خونها را مرجوع کردند، برخی دور ریختند، اما در برخی موارد همچون ایران، سازمان انتقال خون ایران، خونها را پیش از آزمایش به بیماران تزریق کرده بود. این فراوردهها در ایران در اختیار ۹۷۶ نفر از بیماران مبتلا به هموفیلی قرار گرفت و ۱۹۳ از آنها را به ایدز مبتلا نمود. در سال ۱۳۶۶ و پس از کشف اولین بیمار مبتلا به ایدز، رسما وجود ایدز در ایران علنی گردید. با شکایت مبتلایان و خانوادههایشان، پروندهای در سال ۱۳۷۶ در این خصوص در محاکم قضایی ایران باز شد. تا اردیبهشت ۱۳۹۰، حدود ۲۰۰ نفر از بیماران دریافتکننده این خونها جان باختهاند.
با این که استادان علوم پزشکی در مصاحبههای متعدد رادیویی و تلویزیونی از دیدگاه علمی و فنی دولت فابیوس را به دلیل این رسوایی بزرگ متهم به سهلانگاری و سرزنش میکردند اما فابیوس گفتههای آنها را تهمت و افترا مینامید. در حالی که روزانه دهها نفر از مبتلاشدگان به ایدز و هپاتیت در اثر تزریق خونهای آلوده فرانسوی در خود این کشور و کشورهای مختلف جهان جان خود را از دست میدادند فابیوس خود را مشغول بحث و جدل با شرکتهای بیمه کرده بود تا از زیر بار پرداخت غرامت به قربانیان شانه خالی کند! در واقع قربانیان بسیاری وجود داشتند که حتی قبل از این که ارتباط بیماری ایدز و هپاتیت آنها با خونهای آلوده فرانسوی تایید شود جان خود را از دست داده بودند.